عنوان کتاب: آشنایی با سلامت و انواع اختلالات روانی در سالمندان
نویسندگان: مریم قلمباز، سید مصطفی موسوی، جلیل کریمی
ویراستار: سید فخرالدین طاهرزاده موسویان
در فرهنگ دینی و ملی ایرانیان، افراد سالخورده از جایگاه و ارزشی برخوردارند که نوعی قداست را برای آنان به دنبال دارد، و به یاد داشتن و زنده نگاه داشتن این ارزش و جایگاه، سنتی نیکو به شمار می‌آید، که شایسته است به نسل‌های آینده انتقال یابد و به دست فراموشی سپرده نشود. در این کتاب نویسنده از راهکارهایی برای نگه داری سالمندان و همچنین از علل و تشخیص هذیان گویی از سالمندان سخن می گوید.
امنیت
شرایط محیطی نقش مهمی در توان عملکردی سالمندان دارد.
برای مستقل و فعال بودن سالمند باید شرایط هم فراهم باشد به عنوان مثال فضای خانه، فضاهای عمومی باید طوری باشد که امکان رفت و آمد سالمند وجود داشته باشد، وسایل حمل و نقل عمومی نیز همینطور.
در کشورهایی که به این موضوع توجه شده است حتی سالمندی که از نظر جسمی مشکل دارد و ناتوان است مثلا روی ویلچر است به خاطر امکاناتی که در اختیار است می‌تواند خودش به مغازه برود و خرید کند.محیط باید امن باشد به طوری که حتی یک سالمند ناتوان هم بدون احساس خطر بتواند به تنهایی از خانه بیرون برود و مثلا از عابر بانک پول بگیرد.
بیانیه حقوق بشر سازمان ملل در سال 1991، پنج اصل را در مورد حقوق سالمندان ارائه نمود. این پنج اصل عبارتند از استقلال، مشارکت، مراقبت، خود شکوفایی و کرامت. در این بیانیه برای هر یک از پنج اصل، مواردی را بیان نموده است که عبارتند از:
1- استقلال
مهمترین چیزی که در سالمندی کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود سالمندان زندگی بهتری داشته باشند حفظ استقلال است. هدف این است که سالمند بتواند کارهای روزانه خودش را انجام بدهد و چه در خانواده و چه در جامعه فعال باشد.
باید به سالمندان اجازه داد تا جایی که ممکن است کارهای روزانه خودشان را خودشان انجام دهند همچنین هر فعالیتی که به علت سالمندی متوقف می‌گردد باید با فعالیتی دیگر جایگزین گردد مثلا سالمندی که قبلا می‌دویده اما دیگر نمی‌تواند بدود به جای آن پیاده روی کند. حرکت و فعالیت در کاهش بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات موثر است. حرکت و فعالیت در بهبود فعالیت ذهنی و جلوگیری از فراموشی نیز موثر است.
افراد سالمند باید از طریق تأمین درآمد، خانواده، حمایت جامعه و یا خودیاوری به غذای مکفی، آب، سرپناه، پوشاک و مراقبت‌های بهداشتی و درمانی دسترسی داشته باشند.
برای افراد سالمند باید موقعیت کارکردن را فراهم نمود این افراد همچنین باید به دیگر فرصت‌های شغلی درآمدزا دسترسی داشته باشند.
2-مشارکت
شناخت توان سلامت و اختلالات روانی سالمندان از نظر شرکت و نقش رهبری فعالیت‌های اجتماعی، نه فقط در جهت منافع خود بلکه برای منافع کل جامعه، اهمیت اساسی دارد.
تفکر آینده نگر ایجاب می‌کند که به توان بالقوه سالمندی به عنوان پایه و مبنای توسعه آینده ایمان آوریم.
افراد سالمند باید به حضور خود در جامعه ادامه دهند و در تدوین و اجرای سیاست‌هایی که به طور مستقیم رفاه آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد مشارکت فعال داشته باشند و دانش و مهارت خود را با نسل جوان به اشتراک بگذارند.
3- مراقبت
افراد سالمند باید مطابق با ارزش‌های فرهنگی سلامت نظام هر جامعه از مراقبت‌های خانواده، اجتماع و حفاظت بهره‌مند شوند.
برای کمک به افراد سالمند به منظور حفظ و به دست آوردن مجدد سطح مطلوب سلامت روانی، احساسی و فیزیکی و پیشگیری از بیماری و تأخیر در شروع آن، دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و اختلالات روانی باید برای این افراد فراهم شود.
به منظور افزایش استقلال، حفاظت و مراقبت از خود افراد سالمند باید به خدمات اجتماعی و حقوقی دسترسی داشته باشند.افراد سالمند باید قادر به استفاده از سطوح مناسب مراقبت‌های آسایشگاهی حفاظتی، توان‌بخشی و انگیزش اجتماعی و روانی در محیط انسانی و امن باشند.
