عنوان کتاب: اصول و مبانی روانشناسی با رویکرد سازگاری
نویسندگان: مهسا محمودی مشایی، پروانه احمدی مبارکه، فرخنده داشاب، نفیسه یزدانی
ویراستار: سید فخرالدین طاهرزاده موسویان
روانشناسی چیست؟
روانشناسی مطالعه ذهن و رفتار است که شامل تأثیرات زیست شناختی، فشارهای اجتماعی و عوامل محیطی است که بر چگونگی تفکر، عملکرد و حس افراد تاثیر می گذارد. با استفاده از علم روانشناسی، روانپزشکان (متخصص اعصاب و روان) و روانشناسان به معالجه اختلالات روانی و شناخت روان انسان ها مشغول اند.به دست آوردن درک غنی تر و عمیق تر از روانشناسی می تواند به افراد کند تا بینشی نسبت به اعمال خود و نیز درک بهتری از دیگران دست پیدا کنند. در این کتاب با انواع روانشناسی و کاربردهای آن آشنا می شوید.
انواع روانشناسی
روانشناسی یک رشته علمی گسترده و متنوع است که شامل مطالعه اندیشه، رفتار، پیشرفت، شخصیت، احساسات، انگیزه و موارد دیگر می شود. در نتیجه، برخی از زیرشاخه های فرعی و شاخه های تخصصی پدیدار شده است. در زیر برخی از حوزه های اصلی تحقیق و کاربرد در روانشناسی آمده است:
غیر طبیعی
مطالعه رفتارهای غیرطبیعی و آسیب های روانی است. این شاخه تخصصی، بر تحقیقات و معالجه انواع اختلالات روانی متمرکز است و با روان درمانی و روانشناسی بالینی مرتبط است.
زیستی (بیوسایکولوژی)
بررسی می کند که چگونه فرایندهای زیست شناختی بر ذهن و رفتار تاثیر می گذارند. این شاخه، ارتباط نزدیکی با علوم اعصاب دارد و از ابزارهایی مانند MRI و PETاسکن برای بررسی آسیب های مغزی یا ناهنجاری های مغزی استفاده می کند.
بالینی
بر ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات روانی متمرکز است.
شناختی
مطالعه فرآیندهای فکری انسان از جمله توجه، حافظه، ادراک، تصمیم گیری، حل مسئله و فراگیری زبان است.
قیاسی
شاخه ای است که به مطالعه رفتار حیوانات مربوط می شود.
رشدی
شاخه ای است که به بررسی رشد و نمو انسان در طول زندگی می پردازد و شامل توانایی های شناختی، اخلاق، عملکرد اجتماعی، هویت و سایر زمینه های زندگی می باشد.
یک رشته کاربردی است که با استفاده از تحقیقات و قوانین موجود، بر سیستم عدالت قضایی و کیفری متمرکز است.
صنعتی – سازمانی
زمینه ای است که از تحقیقات روانشناختی برای ارتقاء عملکرد کار و انتخاب کارمندان استفاده می کند.
شخصیتی
ر درک چگونگی رشد شخصیت و همچنین الگوهای افکار، رفتارها و ویژگی هایی که باعث منحصر به فرد بودن فرد می شود، تمرکز دارد.
اجتماعی
بر رفتار گروهی، تاثیرات اجتماع بر رفتار فردی، نگرش، پیش داوری، قابلیت انطباق در جامعه، پرخاشگری و مباحث مرتبط دیگر متمرکز است.
کاربرد های آن
بارزترین کاربرد در زمینه سلامت روان این است که روانشناسان از قوانین، تحقیقات و یافته های بالینی برای کمک به بیمار در مدیریت و غلبه بر علائم درگیری ذهنی و بیماری روانی استفاده می کنند. برخی از کاربردهای روانشناسی عبارتند از:
- تدوین برنامه های آموزشی
- ارگونومی (علم تلفیق کار و شرایط کار با ویژگی ها و نیازهای انسان)
- اطلاع رسانی در مورد سیاست های عمومی
- درمان سلامت روان
- افزایش بازدهی
- سلامت و رفاه شخصی
- تحقیقات روانشناسی
- کمک به خود (خودیاری)
- طراحی برنامه های اجتماعی
- پی بردن به چگونگی رشد کودک
