عنوان کتاب: رهیافتی بر جامعه شناسی با تأکید بر مفهوم شناسی
نویسنده: نفیسه یزدانی کچوئی
ویراستار: محسن عزیزی
کتاب رهیافتی بر جامعه شناسی با تأکید بر مفهوم شناسی به قلم نفیسه یزدانی کچوئی تعریفی عمیق از جامعهشناسی را ارایه داده از نظر نویسنده جامعه شناسی بهعنوان رشتهای از رشتههای علوم اجتماعی قلمرو بسیار گسترده دارد. امور و مسائلی مانند فقر، تبعیض قومی و گروهی، زندگی خانوادگی، ساخت سیاسی، احزاب و گروههای سیاسی، حیات مذهبی، انواع انحرافات اجتماعی، ساخت اقتصادی، دگرگونی اجتماعی، انقلاب، سازمان و ساخت آموزش، رشد فنی، افزایش سریع جمعیت، از خود بیگانگی، شهرنشینی، روستانشینی، و بسیاری از زمینههای دیگر یا در حیطه مستقیم افق بررسی جامعهشناسی قرار دارد و یا با آن در رابطه است.
گزیده ای از کتاب
مبانی پیدایش جامعه شناسی
انسان ها بیشتر عمرشان را در گروه ها زندگی می کنند؛ آنها به عنوان اعضای خانواده، ساکنان یک محله یا شهر، اعضای یک گروه خاص اجتماعی یا اقتصادی و یا مذهبی و قومی نیز به عنوان شهروندان یک ملت با یکدیگر رابطه دارند. انسانها حتی اگر خودشان هم آگاه نباشند که اعضای یک گروهند، باز به شیوه هایی فکر و عمل میکنند که دست کم بخشی از آنها را عضویت در گروه تعیین میکند. نوع لباسی که آدمها میپوشند، نوع خوراک و نحوه خوردن آنها، عقاید و ارزشهایشان و رسومی که رعایت می کنند، همگی تحت تأثیر عضویت آنان در گروههای گوناگون میباشند.
جامعهشناسی بخشی از علوم اجتماعی است. دانش بررسی جامعه (پدیده اجتماعی) است. این رشته علمی به بررسی جوامع بشری، برهمکنشهای آنها، و فرایندهایی که جوامع را در وضعیت جاریشان نگاه داشته یا تغییر میدهد، میپردازد. بنابراین، جامعه شناسی یکی از رشتههای علوم اجتماعی است که زندگی اجتماعی را در جوامع تطور یافته با روش علمی مورد مطالعه قرار میدهد، اما باید متذکر شد که زندگی اجتماعی موضوع بحث کلیه علوم اجتماعی است که هر کدام به جنبه خاصی از حیات اجتماعی توجه دارند، مثلاً علم اقتصاد یکی از علوم اجتماعی است که جنبه مادی زندگی انسان و خصوصاً مسائل مربوط به تولید کالا، جریان، توزیع، مبادله و مصرف را مطالعه میکند. علم حقوق به وضع قوانین و چگونگی اجرای آن در جامعه میپردازد و قوانین حاکم بر روابط افراد جامعه را مورد پژوهش قرار میدهد. علم سیاست درباره انواع حکومت مطالعه میکند. روانشناسی اجتماعی خصوصیات روانی فرد را در جامعه مورد بررسی قرار میدهد و از روابط فرد و جامعه و روابط افراد با یکدیگر و تأثیرات متقابل آنها سخن میگوید. مردم شناسی دانشی است که به مطالعه وتحقیق در فرهنگ بویژه فرهنگ مردم ابتدائی در جوامع تحول نیافته میپردازد. علم جمعیت خصوصیات جمعیتی و ترکیبهای سنتی و جنسی و توزیع و تراکم و حرکات جمعیت را مورد بررسی قرار میدهد.