عنوان کتاب: زودآموز مهندسی پزشکی – مبانی آناتومی
نویسنده: کریم یحیوی
مطالعات در زمینه بدن انسان به صورت گسترده در چندین رشته قرار می‌گیرد. آناتومی با توصیف انواع مختلف ارگان‌‌ها و سیستم‌‌های اندامی، بر ساختار و شکل بدن انسان تمرکز دارد. فیزیولوژی انسان، یک زمینه تخصصی در زمینه فیزیک و عملکرد بدن انسان، از جمله سیستم‌‌ها، بافتها و سلول‌‌های آن را مورد مطالعه قرار می‌دهد. مطالعه بافتها محور علم بافت‌شناسی است و مطالعه سلولها بخشی از سیتولوژی را تشکیل می‌دهد.
بدن انسان یک ارگانیسم پیچیده است که در آن سلولها، بافتها، اندام‌‌ها و سیستم‌‌هایی با هم هماهنگی چشمگیر دارند. در طب شرقی معنای اصطلاح بدن انسان به شبکه‌‌هایی از مسیر‌های ذهنی پرانرژی غیرمادی گسترش یافته است. این دیدگاه منجر به درک کاملی از رابطه ذهن و بدن در انسان می‌شود.
قلب چگونه کار می‌کند
بسته به عوامل مختلف، قلب به طرق مختلفی می‌تپد. در حالت استراحت، ممکن است ۶۰ بار در دقیقه ضربان داشته باشد، اما این عدد تا ۱۰۰ ضربان در یک دقیقه یا بیشتر نیز می‌تواند افزایش یابد.
ورزش، احساسات، تب، بیماری و مصرف برخی داروها می‌تواند بر ضربان قلب تاثیر بگذارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد “ضربان طبیعی”، می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.
سمت چپ و راست قلب در هماهنگی با هم کار می‌کنند.
سمت راست قلب، خونی که اکسیژن از دست داده را دریافت کرده و آن را به ریه‌ها می‌فرستد؛ سمت چپ قلب خون را از ریه ها گرفته و آن را به بقیه بدن می‌فرستد. دهلیزها و بطن‌ها به نوبت منقبض و رها می‌شوند و بدین شکل یک ضربان قلب ریتمیک تولید می‌کنند:
عملکرد سمت راست قلب
- دهلیز راست: خونی که اکسیژن خود را از دست داده از بدن از طریق رگ‌هایی که بزرگ سیاهرگ پایینی و بزرگ سیاهرگ بالایی نام دارند (و بزرگترین سیاهرگ‌های بدن هستند) به دهلیز راست وارد می‌شود.
- دهلیز راست منقبض شده و خون به بطن راست منتقل می‌شود.
- هنگامی که بطن راست پر شد ، منقبض شده و خون را از طریق سرخرگ ریوی به ریه می‌فرستد، در ریه خون اکسیژن جذب کرده و دی اکسید کربن خود را آزاد می‌کند.
عملکرد سمت چپ قلب
- خونی که تازه اکسیژن جذب کرده از طریق سیاهرگ ریوی به دهلیز چپ باز می‌گردد.
- دهلیز چپ منقبض شده ، و خون را با فشار به بطن چپ می‌فرستد.
- هنگامی که بطن چپ پر شد ، منقبض شده و خون را از طریق آئورت به سراسر بدن منتقل می‌کند.
هر ضربان قلب را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد:
دیاستول
زمانی که دهلیز و بطن‌ها رها هستند و در حال پر شدن از خونند.
سیستول
زمانی که دهلیز منقبض شده (سیستول دهلیزی) و خون را با فشار به بطن‌ها می‌فرستد؛ سپس، دهلیز شل شده ، و بطن منقبض شده (سیستول بطنی) و خون از قلب پمپاژ می‌شود.
هنگامی که خون از طریق شریان ریوی به ریه‌ها فرستاده می‌شود، در مویرگ‌های کوچکی روی سطح آلوئول‌های ریه (کیسه‌های هوا) حرکت می‌کند. در این زمان اکسیژن به مویرگ‌ها وارد شده و دی اکسید کربن خون از مویرگ‌ها به داخل کیسه‌های هوا حرکت کرده، و سپس با بازدم از بدن خارج می‌شود.
ماهیچه‌های قلب نیز نیاز به دریافت اکسیژن و غذا از خون دارند. این ماهیچه‌ها توسط عروق کرونر روی سطح قلب تغذیه می‌شوند.
در نقاطی که خون در نزدیکی سطح بدن جریان دارد ، مانند مچ دست یا گردن، می‌توان نبض را احساس کرد؛ نبض در واقع جریان خونی است که توسط قلب در سراسر بدن پمپاژ می‌شود.
