عنوان کتاب: صنعت فرنچایزینگ (معرفی و قواعد) FRANCHISING

نویسنده: محمود پورزارع

چرا فرانچایز این‌قدر مهم است؟

کاربرد این واژه در تجارت به معنای «حق انحصاری» ترجمه شده است. اما چون این معنا برای کلمه فرانچایز چندان گویا نیست ما از همان کلمه بیگانه «فرانچایز» استفاده می‌کنم.

وزارت بازرگانی آمریکا فرانچایز را این‌گونه تعریف کرده است: فرانچایز راهی برای انجام کسب و کار است که در آن فرانچایز گیرنده این حق را بدست آورده است که برای ارائه کالا یا خدمات و توزیع محصولات، تحت مدل بازاریابی فرانچایز دهنده عمل نماید. فرانچایز دهنده به فرانچایز گیرنده حق استفاده از علامت تجاری، نام و تبلیغات خود را می‌دهد.

تعریفی که برای فرانچایز عنوان شده و از مقبولیت فراوان برخوردار است می‌گوید: فرانچایز استفاده از فلسفه کسب و کار فرد دیگری است به این معنا که فرانچایز دهنده امتیاز توزیع و ارائه محصولات یا خدمات و علامت تجاری خود را برای مدتی مشخص در ازای دریافت حق امتیاز و درصدی از درآمد ناخالص به فرانچایز گیرنده ارائه می‌دهد.

معرفی کتاب:

رابطه فرانچایزینگ و کارآفرینی

برای مطالعه فرانچایزینگ در حیطه و یا قلمرو کارآفرینی باید توجه داشت که کارآفرینی در بر گیرنده مجموعه پیچیده از مفاهیم هم مرز و دارای هم پوشانی مانند مدیریت تغییر، نوآوری، تلاطم تکنولوژیکی و محیطی، توسعه محصول جدید، مدیریت کسب کار کوچک، فردگرایی و تکامل صنعت است.

کارآفرینی پدیده ای چند بعدی بوده و و مرز رشته هایی همچون مدیریت، اقتصاد، جامعه شناسی، بازاریابی، مالی، روانشناسی و مردم شناسی را میان بر میزند. و به جرات میتوان گفت برای توسعه کسب و کار به روش فرانچایز باید در مرز میان رشته های مزبور حرکت کرد.

مطالعه راجع به فرانچایزینگ حاکی از آنست که نیاز کنونی محیط کسب و کار کشور ما به شناخت الزامات و ابعاد این شیوه توسعه کسب و کار می باشد. روشی که اجرای گسترده آن، توسعه اقتصادی، ورود به بازارهای بین‌المللی، ارز آوری، افزایش درآمد ملی و ایجاد اشتغال و … را در پی خواهد داشت. بنابراین، فرانچایزینگ یک حیطه فعالیت کارآفرینانه با منافع نیرومند سیاست عمومی در سطح ملی خواهد بود.

تاریخچه فرانچایز در دنیا

فرانچایز در دهه 1850 زمانی که آیزاک سینگر چرخ خیاطی را اختراع کرد آغاز شد. او به منظور توزیع ماشین‌های خود در خارج از محدوده جغرافیایی خود و همچنین ارائه آموزش به مشتریان، شروع به فروش مجوز به کارآفرینان در نقاط مختلف کشور کرد.

در سال 1955، Ray Kroc خدمات فرنچایز غذا را آغاز کرد و موفق ترین فست فود زنجیره ای جهان را ساخت که اکنون به نام مک دونالد شناخته می شود. مک‌دونالد در حال حاضر بیشترین تعداد کسب ‌وکارهای دارای امتیاز را در سراسر جهان دارد.

امروزه، فرنچایز به هزاران نفر کمک می کند تا کسب و کار خود را داشته باشند و راه اندازی کنند. فرنچایز به کارآفرینان اجازه می دهد تا برای خودشان در تجارت باشند، اما نه به تنهایی. آماری وجود دارد که نشان می‌دهد اگر فردی کسب‌وکار خود را تحت فرانشیز راه‌اندازی کند، در مقایسه با شروع کسب‌وکار خود از صفر، احتمال موفقیت بسیار بیشتر است.

یکی از آشناترین نام‌های نوآوری‌ها در زمینه تجارت، فرانچایز است. فرانچایز را اولین بار فردی به اسم ایساک سینگر در سال 1851 ارائه کرده است و به کار برده است. سینگر همان شخصی است که ایرانیان بسیار زیادی با چرخ‌های خیاطی او آشنایی دارند. نکته‌ای که جالب‌تر و مهم‌عر از این محصولات است، این می‌باشد که باید او را خالق مفهوم و مدل فرانچایز در سال 1851 دانست.

برای اینکه شما بهتر و روشن‌تر ببینید که سال 1851 کشور آمریکا در چه وضعیتی قرار داشت، باید یادآوری کنیم که شهرهای لس آنجلس و سانفرانسیسکو در این سال به وجود آمده‌اند و حتی ایالت کالیفرنیا در این سال شناسایی شده است. همچنین فقط پنج سال از کشف کردن آبشار نیاگارا می‌گذشت. بعد از گذشت 9 سال، اولین چاه نفت دنیا در پنسیلوانیا حفر شد و همزمان با حفر اولین چاه نفت، داروین کتاب جنجالی خود یعنی همان خاستگاه جانوران را منتشر نمود. در 1851 هنوز در ایران دارالفنون تاسیس نشده بود و وقایع اتفاقیه نیز منتشر نمی‌شد. همچنین با این وجود این وقایع و همه‌گیر شدن فرانچایز در دهه‌های 50 و 60 قرن بیست میلادی با ظهور غول‌های ابر قدرتی اتفاق افتاد.

آقای ایساک سینگر در این سال که شکلی بسیار جدید و پیشرفته و متنوعی را از چرخ خیاطی اختراع کرده بود، تصمیم گرفته بود که پخش و فروش محصولات خودش را افزایش بدهد. این نکته را باید بگوییم که اگر چه او در این کار موفق نبود اما این گونه به نظر می‌رسد که قراردادهای او با امتیاز گیرندگانش اولین قرارداد و تاریخچه فرانچایز در دنیا بوده است. این را هم بدانید که این قراردادها در ایاالت متحده مشخص و منعقد گردیده است. همچنین مثالی دیگر از ظهور فرانچایز، قرارداد با موفقیت آقای جان در مورد شرکت کوکاکولا بوده است.

انواع فرانچایز ها و نمایندگی ها در صنعت فست فود

فرانچایز معمولاً به شخص یا شرکتی گفته می شود که مجوز اداره مشاغل تحت نام تجاری کمپانی اصلی را که با علامت تجاری توسط صادر کننده فرانچایز ( کمپانی مادر) شناخته می شود ، دریافت می کند. اولی فرانچایز را از دومی خریداری می کند. حق فرانچایز در هر شرایطی باید از قوانین و مقرراتی که توسط کمپانی مادر وضع شده است پیروی کند و معمولاً فرانچایز باید حق امتیاز خودش را که در حال کار کردن با نام برند مادر است به حق امتیاز دهنده پرداخت کند.

در این بخش، ما در مورد اینکه چرا فرانچایز یکی از بهترین روش های گسترش تجارت رستوران شما است و در مورد مدل های مختلف فرانچایزهای موجود در صنعت فست فود صحبت خواهیم کرد.

چرا باید Franchising رستوران را در نظر بگیرید.

فرنچایز یا اعطای نمایندگی رستوران اساساً برای گسترش تجارت و توزیع کالاها و خدمات برای پاسخگویی به تقاضای بالاتر مصرف کننده استفاده می شود. این یک رابطه بین مالک برند (کمپانی مادر) و اپراتور محلی(شعبه دار) است که به طور ماهرانه تجارت از قبل تاسیس شده را گسترش می دهد. قبل از شروع بهره برداری از حق فرانچایز شعبه دار بنا به موارد قرارداد پرداخت مورد نیاز برای راه اندازی و خرید تابلو و استفاده از نام کمپانی مادر را انجام می دهد یا متعهد می شود که پرداختی را به فرانشیز یا شرکت وابسته خود انجام دهد که بازهم تمامی این موارد منوط به بندهای قرارداد می باشد.

اکنون، فست فود و QSR یکی از شکوفا ترین قالب ها در جهان هستند. برندهای بین المللی و همچنین برندهای محلی که می خواهند در سراسر کشور خودشان و یا در منطقه جغرافیایی بزرگ تر گسترش پیدا کنند ، به راحتی مدل فرانچایز را می پذیرند زیرا فرانچایز این اجازه را می دهد که کسب و کار شما بزرگ تر شود و گسترش پیدا کند.